Je bent je vast bewust van hoe belangrijk luisteren is. Maar hoe goed kun jij luisteren? Op een schaal van 1 tot 10, waarbij een 1 staat voor ‘niet luisteren’ en een 10 voor ‘subliem luisteren’. Dat betekent dat je geen enkele vorm van ruis ervaart tijdens het luisteren. Dus ook geen interne ruis, zoals afdwalende gedachtes of oordeelsvorming. Ben je het met mij eens, als ik zeg dat een 10 scoren niet realistisch lijkt? Dat geeft ook niet. Zolang je met luisteren maar ruimte geeft.
Luisteren is lastig. Dat heeft met verschillende factoren te maken. Denk aan de invloed van je referentiekader op hoe je het bericht van de ander ontvangt en interpreteert. Maar ook aan de toon en manier waarop iets wordt gezegd. De feitelijke informatie, de goede of verstoorde relatie met de ander en de boodschap achter de boodschap. Wordt bedoeld wat wordt gezegd?
In een basistraining ‘coachvaardigheden’ behandel ik als trainer vaak maar een paar skills. Zoals LSD. Dat staat voor luisteren, samenvatten en (door)vragen. En nog een paar vaardigheden zoals spiegelen van lichaamstaal en empathie tonen. Het lijkt summier, maar die basisvaardigheden zijn al lastig genoeg. En ze worden vaak onderschat. Wie wil er niet gehoord worden. Dat er naar je wordt geluisterd, écht geluisterd, dát is onbetaalbaar. Luisteren geeft ruimte aan de ander. Aan zijn verhaal met alle emoties en aan alles wat gezegd, niet gezegd en zonder woorden wordt gezegd. En daarmee doe jij recht aan de ander.
Goed luisteren vraagt om zelfinzicht. Zodat je weet of je echt luistert. Of regelmatig afdwaalt. In stilte een mening vormt. Een oordeel hebt. Of je je comfortabel, gespannen of juist onzeker voelt, om wat voor reden dan ook. Je ademhaling geeft ook informatie. Er is zoveel dat invloed heeft op de kwaliteit van je luistervaardigheden. Dat vraagt oefening, maar misschien nog wel meer om bewustzijn zodat je het kunt benoemen of jezelf tijdig bij kunt sturen.
Luisteren betekent dus in contact staan met jezelf. Maar hoe doe je dat nu in een gesprek? Wat helpt om jezelf in de luisterstand te brengen, is door voorafgaand aan het gesprek, een paar keer bewust adem te halen. Dat is een eenvoudige en snelle manier om weer het contact met jezelf te ervaren. Vooral als je druk bent of veel denkwerk verricht. Ademhalen brengt je ook nog eens naar het huidige moment. Laat dat huidige moment nu precies de plek zijn waar het gesprek plaatsvindt. Het is dan wel zo fijn als je niet bij gisteren of morgen bent.
Om goed te kunnen luisteren, hoef je niet een uitgaande beweging te maken. Alsof je moet uitreiken naar de ander. Het beste luister je door bij jezelf te blijven. Een lichte focus op bijvoorbeeld je buik of hartstreek, voorkomt dat je jezelf als het ware achterlaat en alleen maar uitreikt naar de ander. Als je energie wegloopt of met een leeg gevoel uit het gesprek komt, dan kan teveel uitreiken naar de ander de reden zijn. Zoals je leest, breng je jezelf zo weer bij jezelf. En als dat niet lukt? Vergeef jezelf dan, want luisteren geeft ruimte. Ook aan jou.
Geschreven door Drisia d'Anjou van www.designed2Learn.nl; developing innovative soft skills en grondlegger van de future soft skill 'Natuurlijk Innoveren©'.